KENNIScentrum liberal arts
In 1971 richtte Prof. dr. Bernard Lievegoed de Vrije Hogeschool op. Zijn doel was om jonge mensen te begeleiden bij het zoeken naar hun eigen ideaal. Tijdens zijn werk aan de universiteit had hij vele gesprekken met zijn studenten. Wat hem daarbij opviel was dat jongeren soms fantastische cijfers haalden, maar een tekort aan betekenis voelden. Hun uiterlijke werkelijkheid stond in contrast met hun innerlijke werkelijkheid. Bernard Lievegoed liet zich persoonlijk inspireren door diverse stromingen, onder andere de antroposofie, een van de grote bronnen van de Vrije Hogeschool. Antroposofie is een weg tot zelfkennis en kennis van de wereld. Ze helpt om midden in de wereld te staan en praktisch vorm te geven aan een spirituele levenshouding. Vanuit de Antroposofische levensinstelling werd op de Vrije Hogeschool gewerkt met drie leergebieden: wat je voelt (hart), wat je denkt (hoofd), en wat je daarmee wilt en doet (handelen).
In navolging van Bernard Lievegoed is het doel van de Vrije Hogeschool (verder VH te noemen) anno 2024 om mensen in diverse levensfasen handvatten aan te reiken voor levenskunst en samenlevingskunst. Naast de Antroposofische bron kent de VH ook de bron van de Liberal Education en de Liberal Arts. Liberal Education stamt uit de klassieke oudheid en was verbonden met het scholen van de vrije mens. In de huidige context staat Liberal education voor het scholen van mensen die levenslang leren, maatschappelijke betrokkenheid tonen, open-minded zijn, persoonlijk leiderschap tonen en in staat zijn om in complexe situaties te handelen. Kern van deze opvatting is de erkenning van de mens als een creatief –denkend – en handelend wezen, met een specifieke eigen opgave in de wereld. Liberal Arts, een term die zijn oorsprong vindt in het Latijnse "liberalis," wat 'bevrijdend' betekent, verwijst naar een onderwijsfilosofie die een brede en multidisciplinaire aanpak van leren omarmt. De kern van een curriculum vanuit het Liberal Arts omvat een diversiteit aan vakken zoals filosofie, geschiedenis, literatuur, wiskunde, wetenschappen, kunst en sociale wetenschappen. Door deze diverse disciplines te bestuderen, worden lerenden aangemoedigd om verbanden te leggen tussen verschillende kennisgebieden en om complexe problemen vanuit verschillende perspectieven te benaderen. Door kennis te maken met verschillende disciplines ontwikkelen ze niet alleen diepgaande expertise in hun gekozen vakgebieden, maar ook een breder begrip van de wereld om hen heen.
De Vrije Hogeschool heeft inmiddels 53 jaar ervaring met de begeleiding van mensen in diverse levensfasen met tijdseigen levensvragen. Het is tijd om de lessen die geleerd zijn op de Vrije Hogeschool te delen met de wereld, om als voorbeeld te dienen voor onderwijs vanuit een integraal mensbeeld.
Het expertisecentrum van de Vrije Hogeschool is een tussenruimte waarin kennis en ervaring wordt opgehaald en gedeeld. Het is een plek waarin een gemeenschap wordt gevormd van de Vrije Hogeschool en diverse partners, waarin ieder een actieve betrokkenheid heeft. Huidige samenwerking is onder andere met het NIVOZ, een Kunstzinnig Pedagogisch Meesterschap traject voor docenten uit het MBO en HBO.
In het expertisecentrum wordt onderzoek gedaan naar de pedagogiek van de Vrije Hogeschool. Het onderzoek verwacht inzicht te krijgen in de mate waarin de principes van de VH pedagogiek momenteel worden toegepast binnen de Vrije Hogeschool en de impact ervan op studenten. Er wordt samen gewerkt met de kenniskring van het Lectoraat Opvoeden en opleiden naar duurzaam en democratisch samenleven van Lector Jose Middendorp bij NHL Stenden.
Onderzoek (HBO/WO) zien we als het gemeenschappelijk uitgangspunt van het curriculum. Het telkens weer bevragen van de eigen vooronderstellingen, is de basishouding die wij verwachten van studenten, docenten en management. De methoden en technieken om te komen tot een gedegen (zelf)onderzoek worden ontwikkeld binnen het kenniscentrum.
Toekomst
Het Expertise Centrum aan de Vrije Hogeschool streeft ernaar om niet alleen een academische, maar ook een menselijke en holistische benadering te bieden. Door aandacht te besteden aan de gehele persoon – intellectueel, emotioneel en sociaal – willen wij bijdragen aan een meer rechtvaardige en duurzame samenleving. Of je nu student bent, professional, of gewoon nieuwsgierig, je bent van harte welkom om je aan te sluiten bij onze gemeenschap en mee te bouwen aan een betere toekomst.
Bij vragen, samenwerking of kennis maken, kunt u contact opnemen met de coördinator van het expertisecentrum Sanne Spil via s.spil@vrijehogeschool.nl .